του Γιώργου Καζολέα, δικηγόρου σε Σ.Διουνυσίου & Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε.
Η χρήση κάμερας και συστημάτων βιντεο-παρακολούθησης στο χώρο εργασίας επεκτείνεται συνεχώς τα τελευταία χρόνια με αποτέλεσμα να αποτελεί πλέον τον κανόνα . Η εντεινόμενη εφαρμογή τέτοιων συστημάτων έχει σοβαρό αντίκτυπο στην ανθρώπινη δραστηριότητα και είναι δυνατό να επιβαρύνει τον εργαζόμενο κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του. Η συνεχής καταγραφή και παρακολούθηση του εκτελούντος την εργασία του υπαλλήλου επιφέρει τεράστιες επιπτώσεις στο ζήτημα προστασίας των προσωπικών του δεδομένων.
Ο όγκος των δεδομένων που παράγονται μέσω της βιντεοσκόπησης, σε συνδυασμό με τις εξελιγμένες τεχνικές, αυξάνουν τον κίνδυνο δευτερογενούς χρήσης των δεδομένων ,είτε η χρήση αυτή συνδέεται με τον συγκεκριμένο σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκε το σύστημα είτε όχι, αλλά και τον κίνδυνο αθέμιτης χρήσης των εν λόγω δεδομένων.
Η βιντεοεπιτήρηση δεν είναι εξ ορισμού αναγκαία εφόσον υπάρχουν άλλα μέσα για την επίτευξη του υποκείμενου σκοπού. (αρχή της αναγκαιότητας). Εν προκειμένω ο εργοδότης είναι υπόχρεος διενέργειας της εκτίμησης αντικτύπου σύμφωνα με τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων (άρθρα 35 παρ.3 γ και 37 παρ.1β ΓΚΠΔ). Περαιτέρω θα πρέπει να κοινοποιούνται εγγράφως αναλυτικά οι σκοποί χρήσης της βιντεοεπιτήρησης και να δικαιολογούνται επαρκώς.
Για το λόγο αυτό οι συμβάσεις εργοδότησης πρέπει να προβλέπουν ειδικούς κανόνες για την επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα των εργαζομένων στο πλαίσιο της απασχόλησης τους.
Με βάση το άρθρο 6 παρ.1 στ του ΓΚΠΔ, η βιντεοεπιτήρηση είναι νόμιμη εάν είναι απαραίτητη για την επίτευξη του σκοπού του έννομου συμφέροντος που επιδιώκει ο υπεύθυνος επεξεργασίας ή τρίτος, εκτός εάν έναντι των συμφερόντων αυτών υπερισχύει το συμφέρον ή τα θεμελιώδη δικαιώματα και οι ελευθερίες του υποκειμένου των δεδομένων.
Σε κάθε περίπτωση στον εργαζόμενο επιφυλάσσεται το δικαίωμα εναντίωσης . Όσον αφορά στη βιντεοεπιτήρηση που βασίζεται σε έννομο συμφέρον (άρθρο 6 παρ. 1 στ του ΓΚΠΔ) ή την ανάγκη εκπλήρωσης καθήκοντος που εκτελείται προς το δημόσιο συμφέρον (άρθρο 6 παρ. 1 ε του ΓΚΠΔ) το υποκείμενο των δεδομένων έχει το δικαίωμα –ανά πάσα στιγμή– να εναντιωθεί, για λόγους που αφορούν την ιδιαίτερή του κατάσταση, στην επεξεργασία σύμφωνα με το άρθρο 21 του ΓΚΠΔ. Αν ο υπεύθυνος επεξεργασίας δεν αποδείξει ότι συντρέχουν επιτακτικοί και νόμιμοι λόγοι που υπερισχύουν των δικαιωμάτων και των συμφερόντων του εργαζόμενου, η επεξεργασία των δεδομένων του ατόμου που προέβαλε αντίρρηση πρέπει να σταματήσει. Ο υπεύθυνος επεξεργασίας είναι υποχρεωμένος να ανταποκριθεί σε αιτήματα που υποβάλλει το υποκείμενο των δεδομένων χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση και το αργότερο εντός ενός μηνός.
Στην πράξη η εναντίωση θα μπορεί να εκφρασθεί κατά την συζήτηση πριν την υπογραφή των ειδικότερων όρων του συμβολαίου εργοδότησης.
Εάν ο υπεύθυνος επεξεργασίας /εργοδότης δεν έχει να επικαλεστεί επιτακτικούς και νόμιμους λόγους, η παρακολούθηση χώρου κατά την οποία βιντεοσκοπείται το πρόσωπο και το σώμα του εργαζόμενου είναι δυνατόν να κριθεί μη αναγκαία και ως εκ τούτου μη νόμιμη. Αντιθέτως μπορεί με την επίκληση σχετικών λόγων να επιτρέπεται η τμηματική καταγραφή του υπαλλήλου (π.χ. τα χέρια του ταμία σε κατάστημα πώλησης).
Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, καθώς η βιντεοεπιτήρηση στο χώρο εργασίας αποτελεί είδος επεξεργασίας που επιφέρει υψηλό κίνδυνο για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των φυσικών προσώπων, ο υπεύθυνος επεξεργασίας / εργοδότης οφείλει πρωτίστως να διενεργεί εκτίμηση των επιπτώσεων για την προστασία δεδομένων.
Το παρόν άρθρο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα. Για εξειδικευμένο χειρισμό της υπόθεσης σας σχετικά με το δίκαιο προστασίας προσωπικών δεδομένων και το εργατικό δίκαιο, επικοινωνήστε μαζί μας στο τηλ. +35722272360 και στο email : info@dplawcyprus.com
(photo: freepik.com)
