επιμέλεια: Γιώργος Καζολέας, δικηγόρος σε Σ.Διονυσίου & Συνεργάτες ΔΕΠΕ
Σύνταξη ανικανότητας δικαιούνται οι ασφαλισμένοι μισθωτοί και οι αυτοτελώς εργαζόμενοι, καθώς και οι προαιρετικά ασφαλισμένοι που εργοδοτούνται σε Κύπριο εργοδότη στο εξωτερικό, που δεν έχουν συμπληρώσει την ηλικία των 63 ετών.
Σύμφωνα με τον περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμο του 2010, όπως αυτός ισχύει, ασφαλισμένος δικαιούται σύνταξη ανικανότητας, στις εξής περιπτώσεις:
(α) ήταν ανίκανος προς εργασία για εκατόν πενήντα έξι (156) ημέρες, σε οποιαδήποτε περίοδο διακοπής της απασχόλησής του
(β) σ’ αυτήν την περίοδο της διακοπής της απασχόλησής του αποδείξει ότι προβλέπεται να παραμείνει μόνιμα ανίκανος προς εργασία
(γ) δεν έχει συμπληρώσει την ηλικία των εξήντα τριών (63) ετών και
(δ) ικανοποιεί τις σχετικές ασφαλιστικές προϋποθέσεις.
«Ανίκανος προς εργασία», θεωρείται ο ασφαλισμένος, όταν λόγω ειδικής ασθένειας ή σωματικής ή πνευματικής αναπηρίας, η οποία άρχισε ή επιδεινώθηκε ουσιωδώς μετά την ασφάλισή του, δεν μπορεί να κερδίζει από εργασία την οποία εύλογα αναμένεται να εκτελεί, λαμβανομένων υπόψη των δυνάμεων, των δεξιοτήτων, της μόρφωσης και της συνήθους επαγγελματικής απασχόλησής του, πέραν από το ένα τρίτο (1/3) ή, εάν πρόκειται για πρόσωπο ηλικίας μεταξύ εξήντα (60) και εξήντα τριών (63) ετών, πέραν από το ένα δεύτερο (½), του ποσού το οποίο κερδίζει συνήθως στην ίδια περιφέρεια και επαγγελματική κατηγορία σωματικά και πνευματικά υγιές πρόσωπο της ίδιας μόρφωσης.
Για την καταβολή σύνταξης ανικανότητας, ο ασφαλισμένος πρέπει να υποβάλει αίτηση σε ειδικό έντυπο που πρέπει να συνοδεύεται από όλα τα απαραίτητα πρωτότυπα πιστοποιητικά που αναφέρονται στο έντυπο της αίτησης.
Η αίτηση πρέπει να υποβληθεί εντός τριών μηνών από την ημέρα που ο ασφαλισμένος έγινε μόνιμα ανίκανος για εργασία.
Σε περίπτωση απορριπτικής απόφασης ή/και απόφασης που δεν ικανοποιεί τον ασφαλισμένο, ο τελευταίος δικαιούται να ασκήσει ιεραρχική προσφυγή στο Υπουργείο Εργασίας & Κοινωνικών Ασφαλίσεων μέσα σε δεκαπέντε (15) ημέρες από τη γνωστοποίηση σ’ αυτόν της απόφασης, εκθέτοντας τους λόγους στους οποίους στηρίζει την προσφυγή.
Αν η ιεραρχική προσφυγή απορριφθεί , ο ασφαλισμένος έχει δικαίωμα να προσφύγει στο Ανώτατο Δικαστήριο εντός 75 ημερών από την ημέρα που του κοινοποιήθηκε η απόφαση του Υπουργού. Ο αιτητής μπορεί, επίσης, να προσφύγει απευθείας στο Ανώτατο Δικαστήριο εντός 75 ημερών από την ημέρα που του κοινοποιήθηκε η απόφαση των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων χωρίς να προσφύγει στον Υπουργό.
Οι συνηθέστερες πλημμέλειες απορριπτικών αποφάσεων επί αιτήσεων για σύνταξη ανικανότητας αφορούν στη μη δέουσα και επαρκή έρευνα των πραγματικών περιστατικών και προϋποθέσεων που θέτει ο νόμος για την συγκεκριμένη παροχή. Συνήθης είναι επίσης και η έλλειψη εμπεριστατωμένης αιτιολογίας της απόρριψης της αίτησης ή/και της ιεραρχικής προσφυγής.
Για το λόγο αυτό συνίσταται ο ασφαλισμένος να ασκεί το δικαίωμα του τόσο της ιεραρχικής προσφυγής όσο και της προσφυγής στο Διοικητικό Δικαστήριο με σκοπό την ακύρωση της απόρριψης του αιτήματός του, ώστε η Διοίκηση να προβεί σε επανέξεταση της υπόθεσής του.
Το Γραφείο μας ειδικεύεται σε υποθέσεις ιεραρχικών προσφυγών και προσφυγών στο δικαστήριο κατά αποφάσεων του Υπουργείου Εργασίας & Κοινωνικών Ασφαλίσεων που κρίνουν επί αιτήσεων παροχών συντάξεων και επιδομάτων. Επικοινωνήστε μαζί μας στο τηλ. +357 22272360 και στο email: info@dplawcyprus.com
(photo: freepik.com)