Ο περί της Προστασίας Προσώπων που Αναφέρουν Παραβάσεις του Ενωσιακού και Εθνικού Δικαίου Νόμος του 2022 αποτελεί εναρμόνιση του εθνικού δικαίου με  την πράξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τίτλο «Οδηγία 2019/1937/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2019 σχετικά με την προστασία προσώπων που αναφέρουν παραβιάσεις του δικαίου της Ένωσης»

Σκοπος του νομοθετήματος είναι η καθίδρυση ενός αποτελεσματικού πλαισίου ειδικής έννομης προστασίας εκείνων των εργοδοτουμένων στον δημόσιο ή στον ιδιωτικό τομέα, οι οποίοι προβαίνουν σε αποκάλυψη πληροφοριών και στοιχείων που περιήλθαν στην κατοχή τους ή υπέπεσαν, αντιστοίχως, στην αντίληψή τους εντός του εργασιακού τους χώρου, για τα οποία έχουν την εύλογη πεποίθηση ότι είναι αληθή και σχετίζονται με παραβάσεις του εθνικού δικαίου.

Ο παρών Νόμος καθορίζει την προστασία που απολαμβάνουν πρόσωπα που αναφέρουν τις ακόλουθες παραβάσεις του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης:

(α) Παραβάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των πράξεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ορίζονται στο Παράρτημα και αφορούν τους ακόλουθους τομείς:

(i) Δημόσιων συμβάσεων∙

(ii) χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, προϊόντων και αγορών και πρόληψης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας∙

(iii) ασφάλειας των προϊόντων και συμμόρφωσης∙

(iv) ασφάλειας των μεταφορών∙

(v) προστασίας του περιβάλλοντος∙

(vi) προστασίας από την ακτινοβολία και πυρηνικής ασφάλειας∙

(vii) ασφάλειας των τροφίμων και των ζωοτροφών, υγείας και καλής μεταχείρισης των ζώων∙

(viii) δημόσιας υγείας∙

(ix) προστασίας των καταναλωτών∙

(x) προστασίας της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και ασφάλειας των συστημάτων δικτύου και πληροφοριών∙

(β) παραβάσεις που θίγουν τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης που αναφέρονται στο άρθρο 325 της ΣΛΕΕ, όπως ειδικότερα καθορίζονται στα σχετικά ενωσιακά μέτρα∙

(γ) παραβάσεις σχετιζόμενες με την εσωτερική αγορά, όπως αναφέρεται στην παράγραφο 2 άρθρου 26 της ΣΛΕΕ, συμπεριλαμβανομένων παραβάσεων των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης περί ανταγωνισμού και κρατικών ενισχύσεων και παραβάσεων που αφορούν την εσωτερική αγορά σχετικά με πράξεις που παραβαίνουν τους κανόνες για τη φορολογία των εταιρειών ή διακανονισμούς, σκοπός των οποίων είναι η διασφάλιση φορολογικού πλεονεκτήματος που ματαιώνει το αντικείμενο ή τον σκοπό της εφαρμοστέας νομοθεσίας περί φορολογίας εταιρειών

Οι διατάξεις του παρόντος Νόμου εφαρμόζονται σε πρόσωπα-

(α) που εργάζονται στον ιδιωτικό ή τον δημόσιο τομέα και έχουν αποκτήσει πληροφορίες σχετικά με παραβάσεις σε εργασιακό πλαίσιο και πρόκειται για πρόσωπα που-

(i) έχουν την ιδιότητα του «εργαζομένου», κατά την έννοια που αποδίδεται στον όρο αυτό στην παράγραφο 1 του άρθρου 45 της ΣΛΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των δημοσίων υπαλλήλων∙

(ii) έχουν την ιδιότητα του «μη μισθωτού», κατά την έννοια που αποδίδεται στον όρο αυτό στο άρθρο 49 ΣΛΕΕ∙

(iii) έχουν την ιδιότητα του μετόχου και πρόσωπα που ανήκουν στο διοικητικό, διαχειριστικό ή εποπτικό όργανο μιας επιχείρησης, περιλαμβανομένων μη εκτελεστικών μελών, καθώς και εθελοντών και αμειβόμενων ή μη αμειβόμενων ασκουμένων∙

(iv) εργάζονται υπό την εποπτεία και τις οδηγίες αναδόχων, υπεργολάβων και προμηθευτών.

(β) που αναφέρουν ή αποκαλύπτουν δημόσια πληροφορίες σχετικά με παραβάσεις που έχουν αποκτηθεί στο πλαίσιο εργασιακής σχέσης η οποία έχει έκτοτε λήξει.

(γ) αναφέροντες των οποίων η εργασιακή σχέση δεν έχει ακόμη αρχίσει, σε περιπτώσεις που πληροφορίες σχετικά με παραβάσεις έχουν αποκτηθεί κατά τη διάρκεια της διαδικασίας πρόσληψης ή σε άλλο στάδιο διαπραγμάτευσης πριν από τη σύναψη σύμβασης ή την έναρξη της εργοδότησης.

Αναφορικά με παραβάσεις του εθνικού δικαίου, ο Νόμος προστατεύει πρόσωπα που αναφέρουν τα ακόλουθα:

(α) Πράξεις ή παραλείψεις που σχετίζονται με διάπραξη ή πιθανή διάπραξη ποινικού αδικήματος και ιδιαίτερα αδικημάτων διαφθοράς·

(β) πράξεις ή παραλείψεις που σχετίζονται με μη συμμόρφωση προσώπου με οποιαδήποτε νόμιμη υποχρέωση επιβάλλεται σε αυτό·

(γ) παραβάσεις που θέτουν ή πιθανόν να θέσουν σε κίνδυνο την ασφάλεια ή την υγεία οποιουδήποτε προσώπου·

(δ) παραβάσεις που προκαλούν ή πιθανόν να προκαλέσουν ζημιά στο περιβάλλον.

Οι διατάξεις εφαρμόζονται σε πρόσωπα-

(α) που έχουν την ιδιότητα του «εργοδοτουμένου» ή του «αυτοτελώς εργαζομένου».

(β) που αναφέρουν ή αποκαλύπτουν δημόσια πληροφορίες σχετικά με παραβάσεις που έχουν αποκτηθεί, στο πλαίσιο εργασιακής σχέσης, η οποία έχει έκτοτε λήξει.

(γ) των οποίων η εργασιακή σχέση δεν έχει ακόμη αρχίσει, σε περιπτώσεις που πληροφορίες σχετικά με παραβάσεις έχουν αποκτηθεί κατά τη διάρκεια της διαδικασίας πρόσληψης ή σε άλλο στάδιο διαπραγμάτευσης πριν από τη σύναψη σύμβασης ή την έναρξη της εργοδότησης.

Το παρόν άρθρο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα. Για εξειδικευμένη συμβουλή και παροχή νομικής προστασίας επικοινωνήστε μαζί μας στο τηλ. 
357 22272360 και στο email info@dplawcyprus.com

(photo freepik.com)