επιμέλεια: Γιώργος Καζολέας, δικηγόρος σε S.Dionysiou & Partners LLC
Οι αναδιαρθρώσεις εκκρεμών δανείων και ειδικά όσων χαρακτηρίζονται μη εξυπηρετούμενα υπόκεινται σε κανόνες διενέργειας με τήρηση συγκεκριμένων υποχρεώσεων από πλευράς των πιστωτικών ιδρυμάτων και των εταιρειών διαχείρισης πιστωτικών διευκολύνσεων.
Παρά την αντίθετη άποψη που αφήνεται από τις τράπεζες να θεωρείται ως ισχύουσα, τα πιστωτικά ιδρύματα (τράπεζες και συνεργατικά πιστωτικά ιδρύματα) που έχουν συσταθεί και λειτουργούν στην Κυπριακή Δημοκρατία και τα οποία χειρίζονται δανειολήπτες (ιδιώτες, εταιρίες και αυτοεργοδοτούμενους) που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες πρέπει να συμμορφώνονται με τον Κώδικα Συμπεριφοράς για το Χειρισμό Δανειοληπτών που αντιμετωπίζουν Οικονομικές Δυσκολίες της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου. Πρόκειται επομένως για ρητή υποχρέωση και όχι προαιρετική επιλογή.
Ο Κώδικας πρέπει να εφαρμόζεται από τα πιστωτικά ιδρύματα κατά το χειρισμό (α) ιδιωτών και (β) πολύ μικρών επιχειρήσεων (δηλαδή μέχρι 9 εργαζόμενους και ετήσιο κύκλο εργασιών ή σύνολο ισολογισμού μέχρι 2 εκατομμύρια ευρώ) και μικρών επιχειρήσεων (δηλαδή μέχρι 49 εργαζόμενους και ετήσιο κύκλο εργασιών ή σύνολο ισολογισμού μέχρι 10 εκατομμύρια ευρώ) που τους έχουν παραχωρηθεί δάνεια με σύνολο υπολοίπων μέχρι 1 εκατομμύριο ευρώ (περιλαμβανομένων τυχόν δανείων σε συνδεδεμένα πρόσωπα).
Ο Κώδικας Συμπεριφοράς απαιτεί από τα πιστωτικά ιδρύματα όπως χειρίζονται όλες τους δανειολήπτες κατά δίκαιο τρόπο και με απώτερο σκοπό ο δανειολήπτης να μπορέσει να εξυπηρετήσει τα δάνεια του.
Τα πιστωτικά ιδρύματα έχουν το δικαίωμα και την υποχρέωση να ζητήσουν από το δανειολήπτη και τυχόν εγγυητη (εφόσον το πιστωτικό ίδρυμα βασίζεται σε αυτόν για αποπληρωμή του δανείου ) επαρκείς, πλήρεις και ακριβείς πληροφορίες αναφορικά με την οικονομική κατάσταση τόσο του δανειολήπτη όσο και του τυχόν εγγυητή.
Το πιστωτικό ίδρυμα πρέπει, σύμφωνα με τον Κώδικα, να αξιολογήσει τις πληροφορίες αυτές εντός ενός (1) μηνός εάν πρόκειται για ιδιώτη και εντός δύο μηνών για περιπτώσεις εταιριών (με δυνατότητα παράτασης μέχρι 14 ημέρες). Το πιστωτικό ίδρυμα πρέπει, επίσης, να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια να συνεργαστεί με το δανειολήπτη καθ ‘όλη τη διαδικασία αξιολόγησης προκειμένου να προσδιορίσει με ακρίβεια την ικανότητα αποπληρωμής ούτως ώστε να καταλήξει σε ένα δίκαιο και βιώσιμο σχέδιο αναδιάρθρωσης που να είναι αμοιβαίως αποδεκτό.
Η υποχρέωση αυτή που ρητώς προνοεί ο Κώδικας σε πρακτικό επίπεδο σημαίνει ότι οι προσχηματικές προσπάθειες της τράπεζας να βρει λύση, που δεν ανταποκρίνονται σε αντικειμενικά και πραγματικά οικονομικά δεδομένα, καθώς και οι απόλυτες και αμετακίνητες θέσεις του πιστωτικού ιδρύματος που αναιρούν ουσιαστικά το νόημα της διαπραγμάτευσης και της αναδιάρθρωσης , δεν επιτρέπονται σύμφωνα με τον Κώδικα.
Μετά τη μελέτη των επιλογών αναδιάρθρωσης, το πιστωτικό ίδρυμα πρέπει να προσπαθήσει να εξεύρει ένα τουλάχιστον βιώσιμο σχέδιο αναδιάρθρωσης κατάλληλο για την περίπτωση του δανειολήπτη. Το σχέδιο αναδιάρθρωσης θα πρέπει να είναι τέτοιο που να επιτρέπει την αποπληρωμή του δανείου, ώστε να επιτυγχάνεται μείωση του υπολοίπου του δανείου σε μεσοπρόθεσμο ή μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Αναδιάρθρωση που διευρύνει το χρέος με χρέωση υπέρογκων τόκων δεν επιτρέπεται με βάση τις πρόνοιες του Κώδικα.
Σε περίπτωση που ο δανειολήπτης απορρίπτει το σχέδιο αναδιάρθρωσης που πρότεινε το πιστωτικό ίδρυμα, ή όταν το πιστωτικό δεν εξηύρε βιώσιμο σχέδιο αναδιάρθρωσης για την περίπτωση του δανειολήπτη, ο τελευταίος έχει το δικαίωμα για υποβολή ένστασης στην Επιτροπή Επίλυσης Διαφορών του πιστωτικού ιδρύματος.
Το παρόν άρθρο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα. Για περισσότερες πληροφορίες και εξειδικευμένη συμβουλή επικοινωνήστε μαζί μας στο τηλ. +357 22272360 και στο email : info@dplawcyprus.com